در ابتدا نكاتي در مورد دستگاه‌هاي كارت‌خوان بدانيم. كارت خوان، دستگاه كوچك و قابل حملي است كه امروزه وظايف زيادي را بر دوش مي‌كشد! در نگاه اول به قيافه اين دستگاه نمي‌توان تشخيص داد كه اين دستگاه كوچك تا اين حد كار راه انداز باشد! اما در كمال ناباوري همين دستگاه كوچك، نظام بانكي امروز را دچار تحول بزرگي كرده است. در مقاله امروز تمام بايدها و نبايدهاي استفاده از اين دستگاه را باهم مرور كرده و شما را با كارت‌خوان تقلبي آشنا خواهيم كرد. با سايمان‌آي‌تي همراه باشيد.

دستگاه كارت‌خوان يا پوز چيست؟

دستگاه كارت‌خوان يا دستگاه پوز يا پايانه فروش دستگاهي است، كه به وسيله ارتباطات تلفني يا از طريق شبكه‌‌اي به سيستم بانكي متصل مي‌شود. با دستگاه كارت‌خوان مي‌توان به صورت خودكار مبلغ مشخصي را از حساب خريدار به حساب فروشنده انتقال داد. اين مكانيزم انتقال پول از طريق كشيدن كارت در شياري كه در دستگاه كارت‌خوان تعبيه شده است، انجام مي‌گيرد. براي استفاده از دستگاه پوز فقط لازم است كارت بانكي خود را همراه داشته باشيد.

اولين پايانه فروش را فردي به نام ويليام بروبك در سال ۱۹۷۴ ساخت و در فروشگاه‌هاي مك‌دونالد استفاده شد.

دستگاه كارت‌خوان علاوه برانتقال پول، امكانات ديگري نظير، اعلام موجودي، گزارش‌هاي روزانه، پرداخت قبوض، شارژ سيم‌كارت و دريافت صورت‌حساب دارد.

مزاياي استفاده از دستگاه هاي كارت خوان چيست؟

دستگاه‌هاي كارت‌خوان نقش كاتاليزور را در نظام اقتصادي ايفا مي‌كنند. عمليات نقل و انتقال پول با استفاده از دستگاه‌هاي كارت‌خوان سريع‌تر شده و گردش مالي در سيستم بانك‌داري كشور، بيشتر مي‌شود. با به وجود آمدن دستگاه هاي كارت‌خوان، پول نقد كمتري در دسترس مردم قرار مي‌گيرد و در عوض سرمايه هاي نقدي بيشتر در حساب‌هاي بانكي انباشته مي‌شود كه همين امر در سرمايه‌گذاري‌هاي بانكي و پيشرفت كشور نقش مهمي دارد. استفاده از دستگاه‌هاي كارت‌خوان ضريب امنيتي بالايي دارد. علاوه بر اين كه اصل پول در حساب شما قرار مي‌گيرد و از دست سارقان و دزدان در امان خواهد ماند، به هيچ عنوان امكان از بين رفتن پول در تراكنش‌هاي اين دستگاه وجود نخواهد داشت. حتي اگر عمليات ناموفق انجام شود، مجدد پول به حساب شما بازگردانده مي‌شود.

دستگاه كارت‌خوان سيار

دستگاه كارت‌خوان سيار كه يكي از انواع دستگاه‌هاي پوز است، با قابليت اتصال به واي‌فاي و شبكه‌هاي داخلي، قابليت استفاده در همه مكان‌ها را دارد. اين ويژگي جذاب، مشاغل بسياري را رونق داده و عمليات خريد و فروش آن‌ها را تسهيل كرده است. استفاده از دستگاه‌هاي كارت‌خوان هيچ كارمزدي را از دارنده كارت كسر نمي‌كند و يك نقطه مثبت در خريد با كارت اعتباري است. سالانه مبالغ زيادي صرف چاپ و نگهداري اسكناس‌ها مي شود. استفاده از كارت‌خوان‌ها به جاي خريد سنتي، نقش مهمي در كاهش هزينه‌هاي چاپ و نگه‌داري اسكناس‌ها دارد. كارت‌خوان‌ها يك بانك كوچك قابل حمل هستند كه عمليات ساده بانكي را انجام مي دهند و ديگر براي پرداخت قبوض و دريافت موجودي، نيازي به مراجعه به بانك نخواهيد داشت.

همچنين با كارت‌خوان‌ها مي‌توان مبالغ بالايي خريد كرد. در صورتي كه هميشه، مشكل نبود پول نقد، در خريدهاي بالا به چشم مي‌خورد. چون معمولا هيچكس براي خريد كالايي، ۱۰ ميليون تومان پول نقد با خود جابه‌جا نمي‌كند. اين در حالي‌ست كه در گذشته‌، خريدها با اسكناس انجام مي‌گرفت و دردسرهاي زيادي داشت.

يكي از مهم‌ترين مزاياي استفاده از دستگاه‌هاي كارت‌خوان، دريافت موجودي و تراكنش‌هايي است كه در طول روز انجام مي‌شود. اين مورد، كمك زيادي به فروشگاه‌ها مي‌كند. دقت كار بالا مي‌رود و امكان پيگيري سريع وجود دارد.

نكات طلائي در مورد كارت‌هاي اعتباري:

اولين نكته‌اي كه بايد در مورد كارت هاي اعتباري بدانيد اين است كه كارت‌هاي اعتباري چگونه كار مي‌كنند؟ همان‌طور كه مي‌دانيد، كارت‌هاي اعتباري يك قطعه مستطيلي شكل پلاستيك با آلياژي از فلز يا گرافيت است كه حساب مالي شما را نشان مي‌دهد. روي كارت يك نوار از جنس مگنت وجود دارد كه مشتريان با استفاده از آن مي‌توانند برداشت يا پرداخت كنند. تمام افراد بالاي ۱۸ سال مي‌توانند كارت اعتباري داشته باشند.

نكته‌ي مهم ديگري كه در مورد كارت‌هاي اعتباري بايد بدانيد اين است كه، براي اين نوع كارت‌ها از سوي بانك مربوطه براي شما، مبلغي را به عنوان اعتبار در نظر مي‌گيرند كه شما مي‌توانيد با آن خريد خود را انجام دهيد و بعد از مدتي آن مبلغ را پرداخت نمائيد.

از جمله مزاياي كارت‌هاي اعتباري، مي‌توان به اين مزيت اشاره كرد كه به محض تسويه حساب، شما قادر به شارژ مجدد كارت خود خواهيد بود. از كارت‌هاي اعتباري مي‌توانيد براي خريد در تمامي فروشگاه‌هاي داراي كارت‌خوان استفاده نموده و هيچ محدوديتي براي نوع خريد شما وجود ندارد.

• مطلب پرداخت‌هاي الكترونيكي در ايران و مزايا و معايب آنها را مطالعه نماييد…

دستگاه كارت خوان چگونه كار مي كند؟

براي استفاده از دستگاه كارت‌خوان در ابتدا بايد كارت اعتباري خود را از ميان شياري كه در دستگاه وجود دارد، عبور دهيد و گزينه مورد نظر روي منوي ظاهر شده را انتخاب كنيد. اگر قصد خريد داشته باشيد، معمولا مبلغ خريد توسط فروشنده وارد مي‌شود و در صورت تاييد، بايد رمز چهار رقمي خود را وارد كنيد و با تاييد آن، خريد را انجام دهيد. شايد به ظاهر ساده باشد كه تنها با كشيدن يك كارت و وارد كردن رمز، خريد و فروش انجام شود اما عملياتي كه در همين چند ثانيه در سيستم هاي بانكي انجام مي‌گيرد، جالب توجه است.

بسته به نوع دستگاه كارت‌خوان كه مي‌تواند، دستگاه كارت‌خوان تلفني، بلوتوثي، سيار و… باشد، دستگاه به شبكه وصل مي‌شود تا اطلاعات خريد به سيستم بانكي كشور، ارسال شود. اگر كارت مشتري توسط دستگاه خوانده شود، مبلغ از حساب مشتري برداشته و به حساب فروشنده واريز مي‌شود. پيغامي كه در اتمام انجام عمليات از طريق برگه رسيد دريافت مي‌شود، نشان دهنده موفقيت آميز بودن يا نبودن تراكنش خواهد بود. در صورتي كه عمليات موفقيت آميز نباشد، سرور شتاب مجدد درخواست را به بانك مشتري ارسال مي كند تا وجه از حساب مشتري برداشته و با كمك سرور شتاب، به بانك فروشنده واريز شود.

امتيازات اضافي دستگاه كارت خوان:

دستگاه كارت خوان علاوه بر امكانات پرداخت، عملكردهاي مختلف ديگري نيز داشته باشد:

• پرداخت قبوض
• شارژ سيم‌كارت
• اعلام موجودي
• دريافت صورت حساب
• امكان انصراف از خريد و گزارش روزانه

تفاوت كارت‌خوان تقلبي و اصلي:

اقدامي كه كلاهبرداران در اين زمينه ممكن است انجام دهند، اين است كه دستگاه كارت‌خوان يا دستگاه پوز شبيه به نسخه اصلي را توليد مي‌كنند كه در دستگاه توليد شده، بجاي اينكه فقط پول از حسابتان كم شود، اطلاعات شما نيز هك مي‌شوند و آنها مي‌توانند به راحتي از كارت شما با ترفند خودشان سوء استفاده كنند. از اين رو در ادامه به نحوه تشخيص كارت‌خوان تقلبي از اصلي خواهيم پرداخت.

۱- فرو رفتن بيش از حد كارت در دستگاه پوز:

همان‌گونه كه در تصوير بالا مشاهده مي‌كنيد در دستگاه پوز اصلي، وقتي شما كارت را وارد آن مي‌كنيد، به ميزان حدودا دو بند انگشت از كارت بيرون از دستگاه باقي مي‌ماند و اما اگر كارت در دستگاه پوز بيشتر فرو رود، قطعا تقلبي است و از گفتن رمز و اطلاعات خود جلوگيري كنيد تا اطلاعات شما به دست مالك پوز نيافتد.

۲- صفحه كليد سفت و سخت:

اگر تا به حال با دستگاه‌هاي پوز كار كرده باشيد، حتما مي‌دانيد كه دكمه‌هاي دستگاه پوز نرم هستند و شما مي‌توانيد رمز كارت خود را به راحتي وارد كنيد. اما دستگاه‌هاي پوز جعلي اين ويژگي و قابليت را ندارند و تنها با خواندن اطلاعات پنهان كارت شما و همچنين رمزي كه به او مي‌گوييد، مي‌تواند كارت جديدي همانند كارت شما را صادر و استفاده كند. با اين وجود به هيچ وجه رمز كارت خود را به صاحب دستگاه نگوييد و خودتان وارد كنيد. در غير اين‌صورت اطلاعات كارت شما هك خواهند شد.

۳- گشاد بودن زبانه ها:

در نسخه‌هاي جعلي و تقلبي دستگاه دستگاه كارت‌خوان، زبانه كنار پوز كه بيشتر به عنوان نگهدارنده طراحي شده است، به اندازه يك بند انگشت گشادتر است اما در نسخه هاي اصلي، كمتر از يك بند انگشت است. در صورت مشاهده چنين چيزي، حتما از خريد انصراف دهيد و اين خطا را به سازمان هاي مربوط گزارش كنيد تا افرادي كه از خريد خود نهايت اطمينان را دارند، به دام آن ها نيافتند.

۴- عدم وجود چراغ هاي چشمك زن:

يكي از علائم دستگاه كارت‌خوان تقلبي، نبود چراغ ال اي دي چشمك زن است كه در اكثر دستگاه هاي پوز وجود دارد. در صورت نبود اين چراغ ال اي دي بايد از خريد خودداري كنيد.

دوستان عزيز، همان‌طور كه گفته شد، عده‌اي از طريق كارت‌خوان تقلبي و جعلي مي‌توانند از مشتريان سو استفاده مالي كرده و به كارت بانكي آن‌ها دسترسي پيدا كنند. بنابراين ما در اين مقاله سعي كرديم شما را با ويژگي‌هاي دستگاه‌هاي كارتخوان تقلبي آشنا كنيم تا هنگام خريد با استفاده از كارت‌هاي بانكي ابتدا بتوانيد از اصل بودن دستگاه كارت‌خوان اطمينان حاصل نموده، سپس براي خريد اقدام كنيد.

نتيجه گيري:

هنگام خريد با استفاده از كارت‌هاي بانكي و دستگاه پوز، بخش‌هاي مختلف دستگاه كارت‌خوان را به خوبي بررسي كنيد و ببينيد كه آيا شيار كنار دستگاه داراي عمق بيش از حد يا دهانه‌ي گشادي نباشد. به چراغ‌هاي چشمك زن دستگاه توجه كنيد، اگر چراغ چشمك زن وجود نداشته باشد، دستگاه كارت‌خوان تقلبي است. همچنين صفحه كليد دستگاه كارت‌خوان بايد نرم باشد و استفاده از آن آسان باشد. در غير اين‌صورت از خريد با استفاده از دستگاهي كه داراي دكمه‌هاي سفت است، خودداري كنيد.

تنها راهكار فعلي پيش روي صاحبان كارت‌هاي بانكي توجه و دقت بيشتر در هنگام خريد با اين نوع كارت‌هاست و دقت به همين مورادي كه براي كارت‌خوان تقلبي گفته شد و محفوظ نگاه داشتن رمز عبور، مي‌تواند تا حد زيادي از بروز جرايم در حوزه كارت‌هاي بانكي بكاهد.